“Beteja” për 225 miliardë dollarët e ngrirë: Plani i Trump trondit Brukselin

Ndërsa lufta në Ukrainë hyn në një fazë vendimtare, në prapaskenë po zhvillohet një tjetër përballje – ajo për kontrollin e qindra miliardë dollarëve asete ruse të ngrira në Perëndim. Presidenti i zgjedhur amerikan, Donald Trump, ka propozuar një skemë financiare që ka krijuar shqetësim të thellë në kryeqytetet evropiane, duke kërkuar qasje mbi fondet që BE shpresonte t’i përdorte për rindërtimin e Ukrainës.

Sipas draftit të parë me 28 pika të planit të paqes të hartuar nga ekipi i Trump, parashikohet krijimi i një fondi investimi për Ukrainën nën kontroll të SHBA-së. Skema parashikonte përdorimin e rreth 100 miliardë dollarëve nga asetet e ngrira të Rusisë dhe kombimin e tyre me edhe 100 miliardë dollarë nga BE-ja.

Pika më e debatueshme ishte kërkesa që 50% e fitimeve të këtij fondi t’i kalonin Uashingtonit, gjë që u interpretua nga analistët si përpjekje për “përvetësim” të aseteve ose si një “bonus nënshkrimi” për një marrëveshje paqeje që i jep përparësi Moskës.

Ekspertja e politikës ndërkombëtare, Agathe Demarais, paralajmëroi se BE duhet të lëvizë shpejt:
“Nëse BE-ja arrin të sekuestrojë asetet e bankës qendrore ruse përpara se ta bëjë këtë Uashingtoni, mund t’i zbusë ndjeshëm ambiciet e Trump për një marrëveshje të pafavorshme,” deklaroi ajo.

Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, u shpreh qartë se barrën financiare nuk duhet ta mbajnë vetëm qytetarët evropianë.

“Nuk ekziston një skenar ku vetëm taksapaguesit evropianë paguajnë faturën,” tha ajo në Strasburg, duke marrë mbështetjen e eurodeputetëve.

Deri më tani, BE ka kontribuar rreth 197 miliardë dollarë në mbështetje të Ukrainës, ndërsa për periudhën 2026–2027 nevojiten edhe 153 miliardë dollarë të tjerë. Për Brukselin, sekuestrimi i aseteve ruse është bërë opsioni i vetëm për të mbuluar këtë mungesë.

Euroclear, Belgjika dhe frika nga hakmarrja ruse

Shumica dërrmuese e aseteve ruse – rreth 225 miliardë dollarë – ndodhen në Euroclear, institucion financiar me bazë në Belgjikë. Megjithatë, Belgjika ka ngurruar prej kohësh të ndërhyjë në këto fonde.

Kryeministri belg Bart De Wever paralajmëroi se vendi i tij rrezikon të përballet me hakmarrje të ashpër nga Moska: “Jemi një vend i vogël, dhe reagimi mund të jetë shumë i rëndë,” deklaroi ai në tetor.

Por presioni i rritur brenda BE-së dhe stabilizimi i situatës politike të brendshme belgjeze po e shtyjnë Brukselin që të ndryshojë kurs. Në samitin e 18 dhjetorit pritet që Belgjika të japë dritën jeshile për veprim.

Diplomatja e lartë e BE-së, Kaja Kallas, nënvizoi urgjencën: “Ora po ecën. Duhet t’i tregojmë Moskës se nuk mund të na zvarrisë më.”

Samiti i dhjetorit – shansi i fundit përpara administratës Trump

Me administratën e re amerikane që pritet të nisë detyrën në janar, samiti i 18 dhjetorit shihet si mundësia e fundit për BE që të “blindojë” asetet ruse për Ukrainën. Liderët evropianë kanë frikë se, nëse nuk veprojnë tani, fondet mund të përfshihen në negociatat e ardhshme të Trump dhe të përdoren si peshore politike në dialogun me Rusinë.

Shkarkoni aplikacionin Newsmax Balkans:

Mund ta shkarkoni aplikacionin Newsmax Balkans nga Google Play dhe App Store.

Komente (0)